Адыгеир ыпэкIэ лъэкIуатэ

Чэчэн Республикэм икъалэу Грознэм бэдзэогъум и 15-м къыщыублагъэу и 17-м нэс Кавказ инвестиционнэ форумыр щэкIо.

Ащ хэлажьэ Адыгэ Республикэр. Павильонэу «Экспо» зыфиIорэм шъолъырым истенд къыщызэIуахыгъ. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат пэщэныгъэ зыдызэрихьэрэ купым хэтых АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу ЛIыхэсэ Махьмуд, экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ министрэу Шэуджэн Заур.

Форумым ипрограммэ тегъэпсыхьагъэу Адыгэ Республикэм истенд зэригъэлъэгъугъ Урысые Федерацием и Правительствэ и Тхьаматэу Михаил Мишустиным. КъумпIыл Мурат республикэм иэкспозицие нэIуасэ фишIыгъэх. Адыгеим исоциальнэ-экономикэ хэхъоныгъэ фэгъэхьыгъэ псалъэ джащ фэдэу форумым къыщишIыгъ республикэм и ЛIышъхьэ.

АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы аужырэ илъэси 6-м УФ-м и Президентэу Владимир Путинымрэ хэгъэгум и Правительствэрэ яIэпыIэгъу ишIуагъэкIэ Адыгеим экономикэмкIэ псынкIэу хэхъоныгъэ ешIы. ГущыIэм пае, зэхэубытэгъэ продукциеу республикэм къыщахьыжьырэр фэди 1,9-кIэ, (2018-рэ илъэсым — сомэ миллиарди 120-рэ, 2023-рэ илъэсым — сомэ миллиард 231,9-рэ), ежь ихахъохэр фэди 1,8-кIэ нахьыбэ хъугъэх.

Адыгеим и ЛIышъхьэ анахьэу къыхигъэщыгъэр 2023-рэ илъэсым инвестициехэмкIэ шъолъырхэм язытет къыпкъырыкIыхэзэ зэхащэгъэгъэ Лъэпкъ рейтингым нафэ къызэрэщыхъугъэмкIэ, анахь гъэхъагъэ зышIыгъэ шъолъыр 15-мэ республикэр зэрахэфагъэр ары. КъумпIыл Мурат ипсалъэ къыщыхигъэщыгъэхэм ащыщ псэолъэшIыным ылъэныкъокIэ Адыгеим гъэхъагъэу ышIыхэрэр.

«ПсэолъэшIыным ипсынкIагъэ амал къытыгъ илъэси 6-м къыкIоцI цIыфхэр зычIэсыщт унэхэм яшIын фэдищкIэ нахь хэгъэхъогъэнэу — квадрат метрэ миллиони 2-м ехъугъ. Илъэсэу икIыгъэм, зы нэбгырэм телъытагъэу къэпIон хъумэ, квадрат метрэ 1,13-рэ ашIыгъ.

Лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ адиштэу 2017-рэ илъэсым къыщыублагъэу псэолъэ 500-м ехъу республикэм щашIыгъ ыкIи щагъэцэкIэжьыгъ. Ащ хэхьэх инженер инфраструктурэмрэ гъогухэм яшIынрэ; щагу ыкIи общественнэ чIыпIэ 700 зэтырагъэпсыхьагъ. Мы илъэсым псэолъи 112-мэ IофшIэнхэр ащэкIох, пстэумкIи сомэ миллиард 27-рэ ахэм апэIухьагъ», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.

АР-м и ЛIышъхьэ къызэриIуагъэмкIэ, анахь мэхьанэшхо зэратырэ лъэныкъохэм: промышленностымрэ зекIонымрэ язегъэушъомбгъун республикэм тапэкIи хэхъоныгъэу ышIыщтыр япхыгъ. Промышленностым ылъэныкъокIэ анахьэу зигугъу къэшIыгъэн фаер Тэхъутэмыкъое районым щагъэпсырэ промышленнэ паркэу «Инэм» зыфиIорэр ары. Ащ гектар 200 еубыты. Мы паркыр ухыгъэ зыхъукIэ, хъызмэт зехьаным фэгъэзэгъэ псэолъэ 50 фэдиз къызфагъэфедэн алъэкIыщт, ахэм инвестициеу сомэ миллиард 65-м ехъу къахэкIыщт, IофшIэпIэ чIыпIакIэу мини 10-м ехъу щыIэ хъущт.