Республикэм и МафэкIэ къафэгушIуагъэх ШъолъырхэмкIэ мэхьанэшхо зиIэ Iофыгъу
10.10.2024 21:49
Урысыем зэдиштэу хэхъоныгъэ ышIыным и Стратегие иIофыгъокIэ сессиеу щыIагъэм хэлэжьагъ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат. Урысые Федерацием и Правительствэ и Тхьаматэу Михаил Мишустиным тыгъуасэ ар зэрищагъ. ЗэIукIэм хэлэжьагъэх УФ-м и Правительствэ хэтхэр, хэгъэгум ишъолъырхэм япащэхэр. ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу конференциер кIуагъэ.
УФ-м и Правительствэ и Тхьаматэ къыхигъэщыгъ Урысыем зэдиштэу хэхъо-ныгъэ ышIынымкIэ IофшIэным мэхьанэшхо зэриIэр, шъолъырхэм япрограммэхэм IэпыIэгъу ятыгъэн зэрэфаем фэгъэхьыгъэуи ащ къыIотагъ. Владимир Путиным къэлэ гурытхэм ыкIи цIыкIухэм, къоджэ псэупIэхэм, КъокIыпIэ Чыжьэмрэ Арктикэмрэ, джащ фэдэу шъолъырыкIэхэм яхэхъоныгъэ иIофыгъо анахь мэхьанэшхо зэттын фаехэм ащыщэу къыIуагъ. Президентым пшъэрылъ къызэригъэуцугъэм тетэу цIыф псэупIэхэм ягъэкIэжьынкIэ шэпхъэ зыкIхэр агъэнафэх, къалэхэм яхэхъоныгъэкIэ мастер-планхэм язэхэгъэуцон ыкIи япхырыщын дэлажьэх. Пшъэрылъхэм ащыщ цIыф псэупIэхэм социальнэ-экономикэ лъэныкъомкIэ зэдиштэу хэхъоныгъэ ашIыным епхыгъэу цифрэ технологиехэр нахь игъэкIотыгъэу гъэфедэгъэнхэр. Ащ амал къытыщт унашъоу аштэхэрэр нахь шIогъэ ин хэлъэу зэшIохыгъэнхэмкIэ.
«Экономикэм псынкIэу зыкъыIэтынымкIэ, цIыфхэм ящыIакIэ нахьышIу шIыгъэнымкIэ шъолъырхэм амалэу яIэхэм ягъэунэфын бэ елъытыгъэщтыр. ЧIыпIэхэм нэшэнэ гъэнэфагъэу яIэхэр, зыфэныкъохэр къыдэлъытагъэхэу екIолIэкIэ гъэнэфагъэм тыкъыпкъырыкIыным мы лъэныкъомкIэ мэхьанэшхо иI. Къыхэгъэщыгъэн фае лъэныкъуабэхэмкIэ а IофшIэныр зэдиштэу зэшIомыхыгъэмэ зэрэмыхъущтыр», — къыкIигъэтхъыгъ Михаил Мишустиным.
УФ-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ иминистрэу Максим Решетниковым къызэIукIагъэхэр щигъэгъозагъэх Урысые Федерацием 2030-рэ илъэсым нэс зэдиштэу хэхъоныгъэ егъэшIыгъэным ыкIи 2036-рэ илъэсым нэс гугъапIэу яIэхэм япхыгъэ Стратегием ипроект. Правительствэм и Тхьаматэ игуадзэу Марат Хуснуллиныр къызэгущыIэм, лъэпкъ проектыкIэу «ЩыIэныгъэмкIэ инфраструктурэр» зыфиIорэм тегъэпсыхьагъэу цIыф псэупIэхэм яинфраструктурэ хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ анахьэу къызыпкъырыкIыщтхэр къыдэлъытэгъэнхэ зэрэфаер къыхигъэщыгъ.
ЧIыпIэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным иIофыгъохэм мэхьанэшхо яI Урысыем ихэхъоныгъэкIэ лъэпкъ гухэлъэу агъэнэфагъэхэр пхырыщыгъэнхэмкIэ. Михаил Мишустиным къызэриIуагъэмкIэ, чIыпIэу зыщыпсэухэрэм емылъытыгъэу, Урысыем ис пстэуми ящыIакIэ цIыфым епэсыгъэу щытын фае.
«Документэу агъэхьазырыгъэм джырэ лъэхъаным изытет ыкIи уахътэм къыгъэуцурэ гумэкIыгъохэр къыщыдалъытагъэх. Ащ хэхьэгъэ Iофтхьэбзэ пстэури агъэкIэжьыгъэ лъэныкъохэм ястратегие диштэу, зэкIэлъыкIокIэ гъэнэфагъэ яIэу, джащ фэдэу лъэпкъ проектхэм, къэралыгъо программэхэм, инфраструктурэм ишIынкIэ рахъухьагъэхэм адиштэнхэ фае», — къыхигъэщыгъ Михаил Мишустиным. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, игъоу алъэгъухэрэр, щыкIагъэу анаIэ зытырадзагъэхэр зэкIэ къыдалъытэщтых ыкIи тыгъэгъазэм шIомыкIэу Урысыем зэдиштэу хэхъоныгъэ ышIыным и Стратегие ухэсыгъэ хъун фае.
ЗэIукIэм илъэхъан АР-м и ЛIышъхьэ гущыIэ къыратыгъ. КъумпIыл Мурат къыхигъэщыгъ шъолъырхэмкIэ СтратегиякIэм мэхьанэшхо зэриIэр. Ащ пшъэ-рылъэу къыдилъытэрэр чIыпIэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр, экономикэ лъэныкъомкIэ ыкIи щыIакIэм изытеткIэ зэтекIыныгъэу яIэхэм къакIегъэчыгъэныр ары.
«ЧIыпIэ гъэнэфагъэ пэпчъ амалэу иIэхэм къапкъырыкIыхэзэ хэхъоныгъэу ашIыщтым игъэунэфынкIэ шIыкIэ-амалхэр нахь къызфагъэфедэнхэ фае. Ащ фэдэ амалхэм зыкIэ ащыщ республикэм ихэхъоныгъэ иунэе программэ. Джырэ уахътэм къыгъэуцурэ пшъэрылъхэм ар адештэ, республикэм амалыкIэхэр иIэ хъунхэмкIи IофтхьэбзакIэхэр рахъухьанхэм иамали къеты. IэкIыб къэрал сатыум зэхъокIыныгъэхэр зыщыфэхъухэрэ лъэхъаным хэгъэгу кIоцI зекIонри анахь зигъо Iофыгъохэм ащыщэу къэуцу. Адыгеим а лъэныкъомкIэ гугъэпIэ ыкIи амал инхэр иIэх», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ АР-м ихэхъоныгъэкIэ унэе программэм ипхырыщын фэхъурэ кIэуххэм къатегущыIагъ. А программэм ишIуагъэкIэ социальнэ, экономикэ лъэныкъохэмкIэ хэхъоныгъэхэм джыри нахь зыкъаIэтын алъэкIыгъ. Мы лъэхъаным илъэсихэу къызэкIэлъыкIощтхэм атегъэпсыхьагъэу унэе программэмкIэ планыр гъэнэфагъэ хъугъэ, нахьыбэмкIэ анаIэ зытырадзагъэр экономикэм зыкъегъэIэтыгъэныр, къыдагъэкIырэм хэгъэхъогъэныр, инвестициехэм нахь акIэгъэгушIугъэнхэр, гъэпсэфыпIэ чIыпIэу «Лэгъонакъэ», зекIо-рекреационнэ паркэу «ДжэгокIо гъэхъунэр», промышленнэ шъолъырэу «Инэм» зыфиIохэрэм ящыкIэгъэщт инфраструктурэр гъэпсыгъэныр ары. КъумпIыл Мурат къызэриIуагъэмкIэ, ащ фэдэ шъолъырхэм амалэу яIэхэр нахь игъэкIотыгъэу лъэныкъо шъхьаIэхэмкIэ къызфэгъэфедэгъэнхэм гугъэпIэ гъэнэфагъэхэри къетых.
Инфраструктурэм илъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ гухэлъэу яIэхэр нахь зэдиштэнхэм пае Адыгеим и ЛIышъхьэ игъоу алъэгъугъэхэм адыригъэштагъ. Адыгеир мы лъэныкъомкIэ щысэу къэпхьын плъэкIыщт. Шъолъырыр Краснодар краим къеухъурэи. Муниципальнэ образованиехэм ащыщхэр псынкIэу хэхъоныгъэ зышIырэ къалэу Краснодар къыголъ шъыпкъэх. Арышъ, шъолъырхэм язэдэлэжьэныгъэ зегъэушъомбгъугъэн фае, продукциер зэIэкIагъэхьанымкIи транспорт зэлъыIэсыкIэ амалхэм нахь зягъэушъомбгъугъэн фае.
«Зэгъунэгъу шъолъырхэм инфраструктурэ лъэныкъомкIэ гухэлъэу яIэхэр нахь зэпэблагъэ хъунхэр Урысыем зэдиштэу хэхъоныгъэ егъэшIыгъэным къыдилъытэрэ пшъэрылъхэм зыкIэ ащыщ: экономикэм джыри нахь зыкъыIэтынымкIэ зишIуагъэ къэкIощтхэм язы лъэныкъоу ар щыт», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.